Thu hồi đất là việc Nhà nước quyết định thu hồi lại quyền sử dụng đất của người được Nhà nước trao quyền sử dụng đất hoặc thu lại đất của người sử dụng đất vi phạm pháp luật về đất đai. Nhà nước sẽ ra quyết định thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng; do vi phạm pháp luật đất đai; do chấm dứt việc sử dụng đất theo pháp luật, tự nguyện trả lại đất, có nguy cơ đeo dọa tính mạng con người. Liệu có phải rằng trong mọi trường hợp, người có đất ở bị thu hồi đều được đền bù bằng đất hay không?
Sau khi có quyết định thu hồi, Nhà nước sẽ có phương án bồi thường về đất cho người sử dụng có đất bị thu hồi. Việc bồi thường này được thực hiện theo nguyên tắc: giao đất có cùng mục đích với loại đất bị thu hồi, nếu không có đất để bồi thường thì được bồi thường bằng tiền theo giá đất cụ thể của loại đất do UBND tỉnh quyết định tại thời điểm thu hồi.
Đối với trường hợp thu hồi đất ở, đền bù bằng đất là một phương thức bồi thường theo quy định của pháp luật hiện hành. Tuy nhiên, không phải trong mọi trường hợp người có đất bị thu hồi đều được đền bù bằng đất.
Căn cứ Điều 79 Luật Đất đai 2013 quy định về bồi thường đất khi Nhà nước thu hồi đất ở, các trường hợp được bồi thường bằng đất khi bị thu hồi đất ở là: Trường hợp hợp không còn đất ở, nhà ở nào khác trong địa bàn xã, phường, thị trấn nơi có đất bị thu hồi; trong trường hợp người sử dụng đất không có như cầu thì sẽ được bồi thường bằng tiền.
Việc không còn đất ở, nhà ở nào khác được lý giải rõ ràng tại Điều 6 Nghị định 47/2014/NĐ-CP như sau:
“Trường hợp thu hồi hết đất ở hoặc phần diện tích đất ở còn lại sau thu hồi không đủ điều kiện để ở theo quy định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh mà hộ gia đình, cá nhân không còn đất ở, nhà ở nào khác trong địa bàn xã, phường, thị trấn nơi có đất ở thu hồi thì được bồi thường bằng đất ở hoặc nhà ở tái định cư.“
Ngoài ra, nếu thửa đất bị thu hồi thuộc quyền sử dụng của nhiều hộ gia đình, và các hộ gia đình này có đủ điều kiện để tách thành từng hộ riêng thì UBND tỉnh căn cứ vào quỹ đất ở, nhà ở tái định cư và tình hình thực tế để quyết định mức đất ở, nhà ở tái định cư cho từng hộ gia đình đó.
Như vậy, người sử dụng đất có đất bị thu hồi được bồi thường bằng đất khi và chỉ khi đáp ứng đủ điều kiện theo quy định của pháp luật
Xem thêm bài viết:
- Quy định về chuyển đất trồng lúa, đất trồng cây lâu năm sang đất ở
- Các trường hợp được cấp mới sổ đỏ khi sang tên
