Vấn đề về chia tài sản chung của vợ chồng khi ly hôn

Hiện nay đa phần mọi người vẫn lầm tưởng tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân của vợ chồng sẽ được chia đôi khi ly hôn, tuy nhiên đó là một cách hiểu chưa đầy đủ và chính xác bởi việc chia tài sản của vợ chồng phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, cụ thể:

1. Phụ thuộc vào sự thỏa thuận về tài sản của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân

Theo quy định của Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 và Thông tư liên tịch số 01/2016/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BTP khi ly hôn có cần thực hiện phân chia tài sản của vợ chồng hay không phụ thuộc vào việc vợ chồng đã thỏa thuận về tài sản trong thời kỳ hôn nhân hay chưa? Thỏa thuận một phần hay toàn bộ?

Trường hợp thỏa thuận một phần thì khi ly hôn sẽ chỉ phải tiến hành chia tài sản chung đối với phần chưa thỏa thuận. Trường hợp đã thỏa thuận toàn bộ thì không cần tiến hành chia tài sản nữa (trừ trường hợp vợ chồng có thỏa thuận khác).

Lưu ý: Điều kiện là thỏa thuận chế độ tài sản vợ chồng có hiệu lực.

2. Phụ thuộc vào thỏa thuận của các bên khi ly hôn

Trường hợp vợ chồng không có thỏa thuận về tài sản trong thời kỳ hôn nhân tuy nhiên khi ly hôn có mong muốn tự thỏa thuận với nhau về chia tài sản chung thì hoàn toàn có thể tự thỏa thuận thống nhất và yêu cầu Tòa án ghi nhận trong Bản án, Quyết định về việc ly hôn hoặc tự lập văn bản thỏa thuận. Theo đó các bên có thể thỏa thuận toàn bộ hoặc một phần tài sản trong khối tài sản chung (trường hợp thỏa thuận một phần thì phần còn lại có thể yêu cầu Tòa án chia).

3. Căn cứ chia tài sản khi ly hôn

Trường hợp vợ chồng không thỏa thuận được về việc chia tài sản chung hoặc chế độ tài sản của vợ chồng vô hiệu thì có thể yêu cầu thì Tòa án xem xét, giải quyết chia tài sản chung, theo đó Tòa án sẽ áp dụng nguyên tắc chia đôi nhưng có tính đến các yếu tố sau đây để xác định tỷ lệ tài sản mà vợ chồng được chia:

Hoàn cảnh của gia đình và của vợ, chồng

Đây là tình trạng về năng lực pháp luật, năng lực hành vi, sức khỏe, tài sản, khả năng lao động tạo ra thu nhập sau khi ly hôn của vợ, chồng cũng như của các thành viên khác trong gia đình mà vợ chồng có quyền, nghĩa vụ về nhân thân và tài sản theo quy định của Luật hôn nhân và gia đình. Bên gặp khó khăn hơn sau khi ly hôn được chia phần tài sản nhiều hơn so với bên kia hoặc được ưu tiên nhận loại tài sản để bảo đảm duy trì, ổn định cuộc sống của họ nhưng phải phù hợp với hoàn cảnh thực tế của gia đình và của vợ, chồng.

– Công sức đóng góp của vợ, chồng vào việc tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản chung

Tòa án sẽ xem sét đến sự đóng góp về tài sản riêng, thu nhập, công việc gia đình và lao động của vợ, chồng trong việc tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản chung. Người vợ hoặc chồng ở nhà chăm sóc con, gia đình mà không đi làm được tính là lao động có thu nhập tương đương với thu nhập của chồng hoặc vợ đi làm. Bên có công sức đóng góp nhiều hơn sẽ được chia nhiều hơn.

– Bảo vệ lợi ích chính đáng của mỗi bên trong sản xuất, kinh doanh và nghề nghiệp để các bên có điều kiện tiếp tục lao động tạo thu nhập

Việc chia tài sản chung của vợ chồng phải bảo đảm cho vợ, chồng đang hoạt động nghề nghiệp được tiếp tục hành nghề; cho vợ, chồng đang hoạt động sản xuất, kinh doanh được tiếp tục được sản xuất, kinh doanh để tạo thu nhập và phải thanh toán cho bên kia phần giá trị tài sản chênh lệch. Việc bảo vệ lợi ích chính đáng của mỗi bên trong sản xuất, kinh doanh và hoạt động nghề nghiệp không được ảnh hưởng đến điều kiện sống tối thiểu của vợ, chồng và con chưa thành niên, con đã thành niên nhưng mất năng lực hành vi dân sự.

– Lỗi của mỗi bên trong vi phạm quyền, nghĩa vụ của vợ chồng

Tòa án sẽ xem xét đến lỗi của vợ hoặc chồng vi phạm quyền, nghĩa vụ về nhân thân, tài sản của vợ chồng dẫn đến ly hôn.

Bởi vậy không phải lúc nào tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân của vợ chồng cũng được chia đôi mà còn tùy thuộc vào sự thỏa thuận của các bên trong thời kỳ hôn nhân hoặc khi ly hôn, kể cả khi Tòa án giải quyết việc phân chia tài sản chung của vợ chồng cũng phải xem xét tổng thế các yếu tố khách quan, chủ quan của mỗi bên và căn cứ vào đó để xác định phần tài sản mà mỗi bên được hưởng.

Xem thêm bài viết: